Kaucja w umowie najmu mieszkania nie jest obowiązkowa i tylko od właściciela lokalu zależy, czy zdecyduje się ją stosować. Może się zdarzyć, że obie strony znają się prywatnie i mają do siebie na tyle dużo zaufania, że kaucja czy nawet umowa będą zbędne.
Z tego względu na moment pobrania kaucja nie stanowi przychodu podatkowego i nie powinna być uwzględniana przez wynajmującego w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym, bez względu na stosowaną formę opodatkowania najmu (tj. skalę podatkową lub ryczałt ewidencjonowany). Kwestie dotyczące kaucji za wynajem mieszkania i innych nieruchomości regulowane są art. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów. Wynika z niego, że: Właściciel nieruchomości może uzależniać wynajem mieszkania od tego, czy zainteresowany nim zapłaci kaucję. Kaucja nie może wynosić więcej niż dwunastokrotność miesięcznego czynszu za dany lokal.